Ik kocht een gezegende tak met boontjes, een belletje en een groot goudkleurig teken om bij mij in het appartement te hangen in de ‘genkan’ (het iets lager gelegen gedeelte van je huis waar je binnenkomt en je je schoenen uittrekt). 

Daarna namen we de metro naar Nagoya kasteel. De toren mag je sinds 2018 niet meer in omdat hij te oud begint te worden. Wel mochten we in het Hommaru Paleis. Dit paleis dat ooit in 1615 werd gebouwd is inmiddels in bijna 10 jaar tijd gerestaureerd zoveel mogelijk op de manier en met materialen die ooit werden gebruikt. In 2018 werd het opengesteld voor het publiek. Het is ongelofelijk mooi met vooral veel bladgoud en schitterende panelen met natuurafbeeldingen. Het houtsnijwerk doet voor mij erg Chinees aan met pauwen en vogels. Buiten was er nog een demonstratie van vrolijk springende en dansende ninja’s waar kleine kinderen aan mee mochten doen.

We besloten naar Nagoya station te lopen. Van een aardige oudere man die de kaartjes controleerde bij de ingang, kregen we een echte papieren kaart. We waren er uiteindelijk voor we het wisten en hadden ook meteen een goede snelle trein. Op weg naar huis kon ik mijn nieuwsgierigheid niet bedwingen om de, wat ik dacht dat een drankenwinkel was, in te lopen. Oorspronkelijk inderdaad een slijterij bleek nu een tachinomi te zijn geworden. In een tachinomi kun je staande iets drinken en er meestal een klein schoteltje bij eten. Ik nodigde mijn gezelschap uit voor een glas sake, haar eerste ooit. In deze zaak bestond het ‘meubilair’ uit opeen gestapelde lege kratten aan elkaar gebonden met allerhande soorten tape.  Om de flessen waarvan je kunt proeven hangen labels met een kleur die de prijs bepalen. Je pakt een fles, loopt ermee naar de kassa en zegt welke maat je wilt gebruiken. Je krijgt een bord met een nummer en even later komen ze je drankje brengen. De nigori, die zacht is en een lichte bubbel heeft omdat het fermentatieproces nog niet geheel is gestopt, werd door mijn gezelschap verorberd alsof het een glas limonade was. Volgens mij wilde ze het gewoon zo snel mogelijk naar binnen hebben omdat ze het niet lekker vond, want er ging ook meteen een glas water achteraan. Achteraf vertelde ze me dat ze het juist erg lekker vond, dorst had, en het daarom in een slok naar binnen had gewerkt. Sake moet je leren drinken. Vroeger was ik er niet gek op, en op de verwarmde variant nog steeds niet, maar ik ga het steeds meer waarderen en geef er tegenwoordig vooral hier in Japan steeds vaker de voorkeur aan. Tegen vijf uur thuis. Wat een prachtige dag. Een dag waar je van binnen blij van wordt, met veel grappige en ontroerende momenten met lokale Japanners, vaak met het gevoel ‘geluk te hebben’ en omdat dingen gewoon kloppen.

Zondag, poetsdag. De dag begon grauw. Ik besloot toch de kans te wagen en mijn beddengoed en handdoeken en dergelijke te wassen. Gelukkig kwam al snel de zon door en dan is hier in een paar uur alles droog. Gekreukeld, dat wel. Dat wordt je gezicht hier trouwens ook, dus misschien is het gebruik van een voor de Japanse markt vervaardigde gezichtscrème aan te bevelen om het verkreukelingsproces te vertragen. Verder gepoetst op mijn bescheiden manier en het zag er allemaal weer fris en vrolijk uit.

Huiswerk gemaakt, zitten studeren, sushi gegeten. Op weg naar de sushizaak kom je langs het postkantoor. Ik probeerde hier nog een keer die kaart voor vrienden in Australië te versturen waarvoor ik bij een ander klein postkantoor ongeveer €20 zou hebben moeten betalen. Ook hier zijn de Japanse wegen ondoorgrondelijk. Bij dit grote postkantoor werd mijn envelop behandeld door een postbeambte in opleiding. Er stonden drie op het oog zeer ervaren postbeambten omheen. Mijn brief werd bevoeld, door verschillende maten brievenbusgleuven geduwd en gepast en goedgekeurd. Voor omgerekend €2 gaat de enveloppe op reis.

Het valt me steeds weer op hoe op leeftijd de mensen zijn die bij deze sushizaak werken en hoe goed geluimd ze dat doen. Er heerst een bijzonder prettige, bijna huiselijke sfeer, terwijl het een drukke zaak is. De helft van het oudere personeel loopt een beetje krom en lijkt al flink te zijn gekrompen. Ze werken stevig door, buigen onder ergonomisch ongelofelijk onhandige poortjes door om in de koude keuken te komen, en doen van alles. Vanuit die koude keuken halen ze bestellingen op om te serveren. Tegelijk werken ze aan hun eigen ‘station’. De mevrouw waar ik aan de counter vandaag zicht op had, was van de warme keuken. Ik denk dat ze minstens in de zeventig moet zijn. Ze maakt chawanmushi, grilt vissenkoppen, brandt stukken anago (zeepaling) en bakt onderhand die vreselijk moeilijke Japanse tamagodashimaki, een mega dikke laagjesomelet (een simpelere versie staat in mijn kookboek Japan in je pan op blz. 96). Verlegen werd ze en ook een beetje trots toen ik foto’s van haar wilde maken. Daarna natuurlijk wel een stuk van die vers gebakken omelet gegeten.

Resultaat is dan wel dat je 's morgens om vijf uur wakker bent. De halve klas zat trouwens te slapen. Natuurlijk heeft iedereen een excuus. De grammaticatest was moeilijker dan ik had verwacht. Met van die gluiperige stellingen. Ben benieuwd wat ik ervan terecht heb gebracht. De les ging nog steeds over krijgen, geven, ontvangen etc. en dan over de verschillen of je het van je familie krijgt of aan ze geeft of van/aan iemand die je niet kent, een oudere in de klas of op school of van je baas of zijn vrouw, aan een hond, of de planten water geeft, of iemand op straat die je niet kent. Ha, ha, als je dacht dat je het hebt begrepen, raak je opeens weer volledig in de war. Verder kregen we ook nog een lijst met nieuwe woorden, die we de volgende dag moesten kennen voor de zoveelste test. 

Omdat het mooi weer was na school een ommetje gemaakt en bij Valor supermarkt in Wingtown een schaal sashimi gekocht van witte tonijn. Ik wilde iets magers, lekker, gezond en toch vullend. Dan zit je met een schaal sashimi goed. En dat voor omgerekend nog geen €4. Over het algemeen zijn kant en klare maaltijden/gerechten bij de supermarkt van zeer goede kwaliteit. Het komt niet van ergens ver vacuum verpakt. Bijna alle supermarkten van enig formaat hebben hun eigen keukens waar die gerechten vers worden bereid. Je kunt er zelf bijna niet voor koken. Daarna die woorden geleerd, kanji geoefend en het eerste recept voor de workshop/kookdemo die ik voor Japanse huisvrouwen ga geven, vertaald in het Japans. Ik zie dat vooral als een goede schrijfoefening al doe ik het op de computer en is het daardoor net iets makkelijker. 

De aankondiging voor de kookdemonstratie als Special Event is er trouwens al.

De controle van het appartement door Yamasa bleek vooral te gaan over het melden van gebreken, die ze dan hopelijk een dezer dagen allemaal tegelijk komen repareren. Ook weer zoiets Japans: de man deed bij de deur uiteraard zijn schoenen uit, en stond toen op één blote voet. Ik maakte daar een opmerking over. Dat was omdat hij ook de badkamer ging inspecteren op gebreken en daar niet met zijn besokte voet in wilde gaan, want dan zouden er pluisjes op de vloer van de badkamer kunnen belanden.  Die ene sok zat in zijn zak, liet hij lachend zien. 

Lekker gegeten met een soort runderstoofpotje met Japanse smaken, pompoen en stukjes aardappel. Van een klein stukje vlees van net iets meer dan 200 gram en wat groenten eet ik drie keer. 

De sensei die we normaal op woensdag hebben, voelde zich niet goed en werd vervangen door een van mijn favoriete leerkrachten. Ik houd wel van haar beetje strengheid en de vrolijke manier waarop ze iedereen bij de les houdt. Ze zei tegen mij bijvoorbeeld nu al dat ik wel naar school moest komen en mijn huiswerk maken ook al komt er bezoek uit Nederland.

We borduurden voort op eerdere stof en kregen er nieuwe bij. Eerst natuurlijk een woordjestest, die ik helemaal goed had. Na school Kaqila les. Het gaat me beter af, hoewel ze elke week steeds een paar oefeningen vervangt. Dit keer iets heftigs met de heupen. Daar zal ik nog wel een paar dagen last van hebben. Thuis yakisoba gegeten en gebeeldbeld met iemand die een sakecursus op niveau in Japan wil gaan doen. Lijkt me geweldig. Ook daar wordt al vooraf de waarschuwing gegeven dat je je moet houden aan de regels van de instelling zoals: elke ochtend heel vroeg op, de boel schoon en netjes houden, geen zware geuren dragen, doen wat er van je wordt verlangd, etc. etc. anders word je van de cursus verwijderd. Haha, zo Japans....

Vandaag een herhaling van zetten. Het is fantastisch weer. ’s Morgens rond het vriespunt, maar het warmt al snel op naar een graad of tien met heel veel zon. Helaas geen tijd voor grote wandelingen, want veel huiswerk en leren voor de volgende grammaticatest. Nog wel een visje gehaald voor het diner. Daar heb ik een beetje mee gespeeld ter voorbereiding op de kookdemo. Gek genoeg moet ik nu mijn receptuur en bereidingswijze weer ‘terug’ brengen naar hoe het in Japan gaat en wat er in Japan beschikbaar is. Bij het testvisje een glaasje sake gedronken, waarvan ik de helft over het bureau mikte. Weer poetsen, en ik was net klaar met de bende in dat keukentje opruimen om de geur van vis bereiden te verwijderen. 

Op laatst weet ik niet meer wat ik nog kan voorbereiden aan een test. Vaak denk ik dat ik het wel weet en heb ik toch een paar fouten. De katakanatest vandaag was echt een drama. Ik had gewoon de helft fout. Het zijn meestal van oorsprong niet Japanse woorden die in katakana worden geschreven. Dan denk ik aan de uitspraak in het Engels, die dan net anders is. Boxen (de sport) wordt in katakana bijvoorbeeld ボクシング – fonetisch is dat bokushingu. Een regenjas wordt reinkooto, wat ik natuurlijk schrijf met een ‘a’. Uiteindelijk zette ik er om 9 uur een punt achter.

Vandaag hadden we weer een invaller, omdat onze eigen leraar er niet was. Er werd niet eens meer verteld waarom. Het was een prettige les, dus voor mij prima. Vrijdag is veel praten en grammatica herhalen. In de test heb ik minimaal één fout gemaakt, gewoon omdat ik niet begreep wat ze wilden. Later snapte ik het wel. Dat heb je soms. Hoop dat de rest beter is. Boodschappen gedaan, een uurtje geleerd en toen naar het badhuis. Mijn ervaring vanavond na het badhuis was ook weer heel bijzonder. 

De zaak waar ik vroeger ging eten, Kisen met de traditionele Japanse keuken, is omgetoverd tot een curry restaurant. Eerst dacht ik dat het bedrijf niet meer bestond, omdat het dicht was, maar ze bleken gewoon een week dicht te zijn geweest in januari vanwege vakantie. Volgens mij is er binnen niets veranderd. Het ziet er nog steeds uit als een traditioneel Japans restaurant met een dikke houten eetbar aan één kant met zicht op de keuken, en een stuk of tien tafels voor twee aan de andere kant.  Mijn favoriete sake werd geschonken, dat wisten ze nog steeds, en toen ik meldde dat ik geen curry eet omdat ik daar niet goed tegen kan, werd er gewoon iets anders gefabriceerd.

Zonder iets te vragen, want blijkbaar weet hij wat ik lekker vind. Wat sashimi, mentaigo, een klein sukiyaki-achtig vleesgerecht en een supermooie uitvoering van een tonkatsu (in mijn boek Japan in je pan op pagina 156), maar dan gemaakt met een stukje varkenshaas dat net aan gaar was. Slechts bestrooien met een beetje zout en een drup citroensap. Heerlijk. Tussendoor kreeg ik ook nog een geweldige kom misosoep met allemaal lekkere groentes erin. Ik bedankte voor de rijst en eventueel dessert omdat het wel genoeg was. En dan moet je omgerekend nog geen €30 betalen. Bizar. Het schijnt in Japan sinds corona nog steeds moeilijk te gaan met dit soort middenmoot restaurants, die graag mooie gerechten van goede kwaliteit serveren, maar het niet meer rond kunnen breien voor de prijzen die mensen willen betalen. Men gaat liever voor hetzelfde geld naar goedkope ‘all you can eat’ restaurants, waar je je rond kunt eten aan niet altijd even goede kwaliteit voedsel. Een globaal probleem denk ik...

Thuis nog een ‘medicinaal’ drankje gedronken en naar bed met paracetamol, oogdruppels, extra vitamine c en een schietgebedje aan de goden om me niet ziek te laten worden, want ik ben toch lief geweest....

Er kan nog tot eind februari 2024 worden gestemd op mijn boek Japan in je pan via de website van uitgeverij Boekscout. Of gebruik deze knop: