In Japan op de vismarkt, bij de delicatessenafdeling in het souterrain van grote warenhuizen, op de versafdeling van grotere supermarkten vind je vaak een duizelingwekkende verscheidenheid aan vis, schaal- en schelpdieren. Van groot tot piepklein, vers, springlevend, gedroogd, halfgedroogd, gerookt etc. etc. Het maakt nieuwsgierig. Wat kan ik ermee?
Tijdens mijn verblijf en studieperiode in Okazaki, Aichi, Japan had ik in mijn minikeukentje slechts 1 elektrisch kookplaatje en een elektrische rijststomer, 1 koekenpannetje net genoeg om een paar eieren in te bakken en een grote gewone pan.Toch probeerde ik elke avond vers eten te bereiden. En je wilt niet alleen eenpansmaaltijden eten. Je wordt handig door bijvoorbeeld in je rijststomer iets van groente warm te houden die je eerder op het kookplaatje had bereid, en dan op het kookplaatje een stukje vis, kip of vlees te bakken of te braden.
Ook had ik wat ingrediënten betreft niet een uitgebreid scala in huis voor de beperkte tijd dat ik er zou zijn. Wel de basis zaken als miso, honmirin, sake, soja, goede instant dashi, shichimi (7 kruidenmengsel) en rijstazijn. Instantdashikorrels gebruikte ik soms in plaats van zout voor extra umami. Een stukje zalm marineren zoals hierboven op de foto, deed ik door miso, honmirin en sake te mengen en met de zalm een paar uur in het uitgewassen supermarktschaaltje waarin je de vis koopt, afgedekt in de koelkast te bewaren.
Bij het dagelijkse boodschappen doen wordt als je van koken houdt, je nieuwsgierigheid geprikkeld door het enorm uiteenlopende aanbod van vis, schaal en schelpdieren. En als je dan asari ziet liggen en je hebt een Italiaanse klasgenote die bij je komt eten, dan ligt het al snel voor de hand dat je iets met pasta en vongole gaat doen. In Japan gebruik je dan asari. Venusschelp, asari, palourdes, vongole, tapijtschelp, allemaal namen voor ongeveer hetzelfde schelpdiertje. Zolang ze nog in de schelp zitten kan de kenner ze onderscheiden, maar zodra ze uit de schelp zijn wordt dat steeds moeilijker. De smaak is ongeveer gelijk, al zijn er fijnproevers die zeggen dat ze het verschil met hun ogen dicht kunnen herkennen.
In elk geval besloot ik om de Japanse versie van 'spaghetti vongole' te maken: 'soba asari' wat in Nederland dan weer 'soba vongole' wordt . In Japan gebruik je 'asari’ en als groen ‘mitsuba’ een beetje selderij/platte peterselieachtig kruid. In Nederland gebruiken we vongole (of een schelpdiertje onder een van de andere eerder genoemde namen) en selderij en/of platte peterselie of een mengsel daarvan.
Schelpdiertjes kunnen een zandprobleem hebben. Een Japanse oudere dame in de supermarkt in Okazaki zei dat je de diertjes een half uur tot een uur voor gebruik in ruim water met flink zout moet leggen. En van mijn favoriete visman in Nederland kreeg ik de tip om dan met de hand in het water waarin de schelpdiertjes liggen een soort achtjes te draaien. Hierdoor zouden ze het zand loslaten. Daarna nog goed naspoelen tot er geen zand meer vrijkomt.
Het recept (in Nederland) is als volgt:
Soba Vongole
Voor 4 personen
500 g asari/vongole/venusschelpen
400-500 g gedroogde soba noedels
15-30 g olijfolie
1-2 tenen verse knoflook, liever platgeslagen en
gesnipperd dan uit de pers
1-2 sjalotjes gesnipperd
scheut sake
10-15 g honmirin
mespunt shichimi (of verkruimelde gedroogde peperoncino of puntje sambal)
selderij e/o platte peterselie gespoeld, uitgelekt en wat fijner gesneden
Indien gewenst een piepklein scheutje soja
Voorbereiding
Doe de schelpen in ruim water met zout en laat een uur staan, zodat ze mogelijk zand loslaten. Gooi het weekwater weg, doe de schelpen in vers water en spoel tot er geen zand meer vrijkomt. Gooi schelpen weg die stuk zijn of open blijven staan ook als je er zacht tegenaan tikt.
Kook tijdens het weken van de vongole de sobanoedels volgens aanwijzing op de verpakking beetgaar. Giet af, spoel koud en laat uitlekken. Kijk bij glutenallergie/intolerantie goed op de verpakking, want in de meeste sobanoedels is
ook tarwe verwerkt.
Bereiding
Verwarm de olijfolie in een wok of hapjespan en laat hierin de gesnipperde sjalot en knoflook samen met de shichimi op laag vuur langzaam zacht worden.
Zet na 15-20 minuten het vuur hoog en doe er de geprepareerde vongole bij. Schud om en blus af met een flinke scheut sake en de honmirin. Wanneer de vongole gaar zijn afgieten en het kookvocht opvangen.
Veeg de pan schoon. Als je de vongole zonder schelp
wilt serveren, dan is nu het moment om de vongole uit de schelp te halen. Als je bang bent voor achtergebleven zand, kun je het kookvocht door een fijne zeef met een natgemaakte doek zeven.
Doe het kookvocht terug in de pan en verhit goed. Als er erg veel vocht is, iets inkoken. Eventueel op smaak afmaken met een piepklein scheutje soja.
Doe de sobanoedels erbij. Verhit goed, voeg vongole en fijngesneden kruiderij toe en schud om.
Heerlijk met een glas gekoelde sake of een Japans biertje.
Voor meer recepten zie: